به گزارش تیتر اول بنه گز به نقل از خلیج فارس: معاون وزیر بهداشت در سفر هفته پیش به بوشهر خبر داد که این استان پایلوت طرح پزشک خانواده می شود، موضوعی که به دلیل پیش زمینه های اجرای این طرح در گذشته، نگرانی هایی را میان کارشناسان سلامت در پی داشت.
شلوغی مطب پزشکان متخصص و فوق تخصص که باعث انتظار طولانی بیماران جهت گرفتن ویزیت می شود و پیامد این ازدحام همنی است که پزشکان وقت کمی برای بیماران شان و ارائه مشاوره می گذارند، در حالی که بسیاری از این بیماران باید به متخصصان دیگر مراجعه نماید یا در صورت تشخیص مناسب توسط پزشک عمومی، با آزمایش، اقدامات اصلاحی و نظایر آن روند درمان شان انجام می شد و نیازمند این معطلی و هزینه های مضاعف نیستند.
موضوعی که البته بیمه ها را نیز شاکی کرده و آنها معتقدند برای سرپا ماندن و اجرای تعهدات ملی شان، باید ویزیت های پزشکان متخصص تعدیل شود، از این رو یکی از اهداف مهم طرح پزشک خانواده، هدفمند کردن ارجاع بیمار از پزشک عمومی به متخصصان می باشد.
این طرح در دولت قبل به شکلی شتاب زده و بدون درنظر گرفتن زیرساخت های آن کلید زده شد، درحالی که چنین پروژه بززگی که یکی از آمال و آرزوهای هر وزیر بهداشتی بوده، صرفا با بریدن روبان، سلام و صلوات مسئولان و صرف شیرینی توسط حاضران اجرایی نمی شود، بلکه باید پزشکان موردنیاز و فضای استاندارد آن پذیرش بیماران مهیا شود، اقدامی که مانند بسیاری از رفتارهای نمایشی دولت قبل، بدون توجه به همه جوانب آن صورت گرفت.
از حدود چهار سال گذشته طرح پزشک خانواده به صورت پایلوت در دو استان فارس و مازندران باقی مانده و دولت جدید نیز طرح تحول نظام سلامت را در دستور کار قرار داده و تاکنون از خیر طرح پزشک خانواده گذشته تا اینکه هفته پیش معاون وزیر در سفر به بوشهر خبر داد که این استان پایلون چنین طرحی می شود.
معاون بهداشتی وزیر بهداشت در سفر به بوشهر گفت: با توجه به اینکه طرح نظام ارجاع سلامت و پزشک خانواده در راستای طرح تحول نظام سلامت اجرا می‌شود، استان بوشهر پایلوت این طرح قرار می‌گیرد.
علي‌اكبر سياري، پزشك‌خانواده را از مهم‌ترين بسته‌هاي طرح تحول نظام سلامت دانست و افزود: در اجراي طرح نظام ارجاع سلامت ضمن ايجاد كارشناس مراقبت سلامت در روستاها و شهرهاي كم‌جمعيت فضاهاي فيزيكي مراكز بهداشت نوسازي و بهسازي مي‌شود.
اما سياري اشاره‌اي نكرد به اينكه چگونه پزشك خانواده بسته‌اي از طرح تحول سلامت است. همچنين توضيحي نداد كه چرا اجراي طرح پزشك خانواده در بوشهر به شكل آزمايشي انجام مي‌شود؛ طرحي كه ۱۱سال از شروع اجراي آن مي‌گذرد و بيش از ۳سال است كه نسخه اصلاح شده آن در ۲ استان فارس و مازندران به‌صورت آزمايشي در حال اجراست.
«همشهری» در همین خصوص نوشت: اجراي طرح پزشك خانواده از سال۸۴ در روستاها آغاز شد، كم‌كم به شهرها رسيد و از سال۹۱ در استان‌هاي فارس و مازندران به‌صورت كامل اجرا شد. با اين سخنان معاون وزير بهداشت، بوشهر سومين استاني خواهد بود كه اجراي اين طرح را باز هم به‌صورت آزمايشي تجربه خواهد كرد. استفاده از تجربيات ۳ساله فارس و مازندران مي‌تواند اجراي اين طرح در بوشهر را با توفيق بيشتري همراه كند.
اوايل دي‌ماه بود كه سمينار تخصصي پزشك‌خانواده در دانشگاه علوم پزشكي شيراز برگزار شد و تجربيات اجراي پزشك خانواده در كشور مورد بحث و تبادل‌نظر قرار گرفت.
محمدهادي ايمانيه، رئيس دانشگاه علوم پزشكي شيراز، متولي اصلي اجراي اين طرح در فارس است. وي معتقد است استان فارس جاده را براي اجراي پزشك خانواده هموار كرده است. اما در عين حال هشدار مي‌دهد كه اجراي اين طرح بسيار پيچيده و دشوار است. سخت‌ترين بخش كار از نگاه او تغيير دادن فرهنگ و عادات مردم و جامعه پزشكي است. بيش از ۵۰سال است كه مردم عادت كرده‌اند مستقيم به پزشكان متخصص مراجعه كنند و تغيير اين عادت صبر و حوصله مي‌خواهد.
ايمانيه مشكل ديگر را فراهم نبودن امكانات براي پرونده الكترونيك، نسخه‌نويسي و ارجاع الكترونيك مي‌داند. اما آيا اجراي پزشك خانواده در بوشهر متفاوت از فارس و مازندران خواهد بود؟
وزير بهداشت اوايل آذرماه در جلسه ستاد اجرايي پزشك خانواده گفته بود امكان اجراي چند مدل پزشك خانواده در كشور وجود ندارد و هر دو استان فارس و مازندران بايد يك مدل را اجرا كنند. اما ايرج حريرچي، قائم‌مقام وزير از بومي‌سازي سياست‌هاي پزشك خانواده سخن مي‌گويد و طرح اجرا شده در فارس و مازندران را داراي اشكالاتي مي‌داند.
البته وزير بهداشت نيز پيش‌تر، طرح پزشك خانواده در فارس و مازندران را داراي نقايصي دانسته بود. مهم‌ترين اشكال، از نظر وزير اين بود كه پزشك‌خانواده بيش از پيشگيري بر درمان تمركز كرده است.
دکتر قاضی زاده هاشمی گفته بود كه پزشك خانواده نبايد نسخه‌نويس شود. وی برنامه وزارت بهداشت را براي ادامه اجراي طرح پزشك خانواده، استقرار مراقبان سلامت در كشور دانسته بود. پس از استقرار مراقبان سلامت و تشكيل پرونده الكترونيك سلامت، درصورت نياز افراد بيمار به پزشك خانواده ارجاع داده مي‌شوند.
علت اين تغييرات در طرح پزشك خانواده، كمبود پزشك عمومي در كشور است؛ كمبودي كه مسئولان وزارت بهداشت همواره آن را يكي از موانع اجراي اين طرح دانسته‌اند. حريرچي، قائم‌مقام وزير بهداشت، تربيت پزشكان مورد نياز براي تكميل طرح پزشك خانواده را مستلزم گذشت زماني ۱۰ساله دانسته است.
به اين ترتيب به‌نظر مي‌رسد ادامه طرح پزشك خانواده قرار است با راه‌اندازي مراكز سلامت و ايفاي نقش جدي‌تر مراقبان سلامت به‌جاي پزشكان اجرا شود. خبري كه از قول عبدالحميد خواجه‌ئيان، معاون دانشگاه علوم پزشكي بوشهر منتشر شده مبني بر اينكه ۱۰مركز سلامت در بوشهر راه‌اندازي خواهد شد، اين مطلب را تأييد مي‌كند.
مدل فارس و مازندران قابل گسترش نيست
قاضي‌زاده هاشمي وزير بهداشت گفت: با توجه به اعتبارات محدود و تعداد پزشكان، مدل ۲ استان فارس و مازندران براي جمعيت ۸۰ميليون نفري كل كشور ميسر نيست. مدل كشوري اجراي برنامه پزشك خانواده ايجاد پايگاه‌هاي سلامت در قالب جمعيت تحت پوشش ۱۲هزار و ۵۰۰نفري و به‌كارگيري كارشناس سلامت است. هرچه سريع‌تر بايد نيازسنجي‌هاي لازم به‌منظور تربيت كارشناس سلامت در دانشگاه‌هاي علوم پزشكي انجام شود و همچنين در مهارت و دانش پزشكان عمومي نيز بايد تغييراتي ايجاد شود.
اجرای پزشک خانواده در چهار شهر استان
استان بوشهر از ۱۰شهرستان و ۳۷شهر تشكيل شده است. جمعيت استان براساس سرشماري سال۱۳۹۰، يك ميليون و ۳۳هزار نفر است. از مجموع ۳۷شهر اين استان، تنها ۴شهر بيش از ۵۰هزار نفر جمعيت دارند.
علي‌اكبر سياري معاون وزير بهداشت ۲۰آبان سال‌جاري گفته بود كه پزشك خانواده را در تمامي شهرهاي زير ۵۰هزار نفر اجرا كرده‌ايم. به اين ترتيب، تنها ۴شهر بوشهر، برازجان، كنگان و گناوه هستند كه پزشك خانواده هنوز در آنها اجرا نشده و گويا طرح جديد وزارت بهداشت ناظر به اين شهرهاست.
