دکتر سید کمال خرازی در جلسه عصر روز یکشنبه با یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی با تشریح فعالیتهای شورای راهبردی روابط خارجی گفت: فناوری هستهای در نقشه جامع علمی کشور در اولویت اول قرار دارد.
وی با اشاره به جایگاه فناوری هستهای در کشور گفت: در این سالها که شما از نزدیک فعالیتهای هستهای جمهوری اسلامی را پیگیری کردهاید، حتما دریافتهاید که جمهوری اسلامی ایران دانشمندان هستهای برجستهای دارد. این دانشمندان سرمایههای اصلی ما هستند.
رییس شورای راهبردی روابط خارجی با بیان اینکه ظرفیت بسیار بالایی در کشور برای توسعه فناوری هستهای وجود دارد، گفت: برخی دانشمندان خارجی که از ایران دیدن میکنند، از گامهای بلند کشورمان در این حوزه شگفتزده میشوند.
وی با اشاره به تاکیدات رهبر معظم انقلاب بر توسعه فناوری هستهای در کشور و حرام بودن تولید تسلیحات هستهای گفت: این در حالی است که بعضی کشورها دیدگاه نادرستی را در اینباره مطرح و ادعا میکردند که ایران در پی تولید تسلیحات هستهای است.
وی با اشاره به گشایشهای پس از انعقاد برجام گفت: امیدواریم راه برای استفاده موثر از فناوری هستهای فراهم شود و طبعا آژانس در این زمینه میتواند نقش مهمی ایفا کند.
رییس شورای راهبردی روابط خارجی با اشاره به دغدغه نهادهای مختلف کشور در زمینه هستهای گفت: مجلس شورای اسلامی به دلیل توجه خاصی که به موضوع هستهای دارد، قانونی را به تصویب رسانده است که دولت را موظف میکند در این زمینه گامهای ویژهای بردارد.
دکتر خرازی پیگیری طرح پیشرانهای هستهای را در همین راستا ارزیابی کرد و گفت: جمهوری اسلامی ایران ناوگان کشتیرانی بزرگی دارد و اگر موفق به استفاده از فناوری هستهای در این حوزه شود، توانمندی مضاعفی در این حوزه پیدا خواهد کرد.
وی افزود: از این رو دولت، سازمان انرژی اتمی را موظف کرده تا طرحی در این زمینه تهیه کند که امیدواریم از حمایت آژانس بین المللی انرژی اتمی نیز برخوردار شود.
بنا بر گزارش سایت شورای راهبردی روابط خارجی، در این ملاقات، آمانو هم با تشریح عملکرد آژانس بین المللی انرژی اتمی و کاربردهای فناوری هستهای در حوزههای مختلف همچون بهداشت و سلامت، کشاورزی، انرژی و محیط زیست گفت: نوعی فعالیت اجتماعی برای آژانس قایل هستیم و البته باید از فناوری هستهای به صورت امن و پایدار در چارچوب مقررات آژانس بهره گرفت.
مدیرکل آژانس با اشاره به اینکه آژانس از سال ۲۰۰۳ میلادی به موضوع هستهای ایران رسیدگی کرده است، گفت: دستیابی به برجام از دستاوردهای آژانس محسوب میشود، به طوری که توانستیم نقشه راهی را برای PMD تهیه کنیم و ارزیابی خود را درباره آن به سرانجام برسانیم.
وی افزود: در حال حاضر مسئول ارزیابی اجرای تعهدات ایران بر اساس برجام هستیم؛ توافقنامهای که قوی و چندجانبه است.
آمانو با تاکید بر مراعات الزامات برجام گفت: تاکید میکنم که ایران تاکنون به تعهدات خود پایبند بوده است. آژانس به طور کامل از ایران در اجرای برجام حمایت میکند، رویکرد بی طرفانهای خواهد داشت و صرفا واقعیتها را بیان خواهد کرد.
در ادامه این ملاقات، خرازی با اشاره به پیشرفتهای کشور در زمینه پزشکی هستهای گفت: چند روز پیش دیداری از مرکز هستهای اراک داشتم و دیدم که در تاسیسات آب سنگین اراک در زمینه تولید ایزوتوپهای هستهای که در پزشکی کاربرد دارد، گامهای موثری برداشته شده است.
به گزارش ایسنا، رییس شورای راهبردی روابط خارجی اضافه کرد: استفاده از دانش هستهای در ایران برای معالجه بیماران در اولویت است و آژانس در این حوزه میتواند کمکرسان باشد.
رییس شورا با اشاره به مواردی از درز اطلاعات محرمانه فعالیت هستهای ایران در آژانس بین المللی انرژی اتمی تاکید کرد: انتظار داریم آژانس بی طرفی خود را در قبال موضوع ایران حفظ کند، همچنین انتظار داریم اطلاعات محرمانه کسب شده از ایران در اختیار دیگران قرار نگیرد.
خرازی همچنین با اشاره به اقدام آمریکا به نقض برجام با تمدید ۱۰ ساله تحریم های ضدایران، نظر مدیرکل آژانس را درباره این اقدام آمریکا جویا شد.
آمانو در پاسخ گفت: ما نمیتوانیم تعهدات دیگران را پایش کنیم. در برجام بندهای غیرهستهای نیز ذکر شده است، اما شورای حکام اختیاراتی در اینباره به ما نداده است.
مدیرکل آژانس در همین حال تصریح کرد: یکی از دلایل موفقیت برجام این است که در اموری که در صلاحیت دیگران است، دخالت نکنیم. سازمان ملل است که مسئولیت دارد مشخص کند طرفین به تعهدات خود به درستی عمل میکنند یا خیر.
در برابر اصرار دکتر خرازی برای کسب نظر آمانو، مدیرکل آژانس گفت: تا زمانی که مدیرکل آژانس هستم، نمیتوانم در اینباره نظری بدهم، زیرا نظر شخصی من نظر رسمی من به حساب خواهد آمد.
دکتر شیبانی، رییس کمیسیون اقتصادی شورای راهبردی روابط خارجی هم در این ملاقات، از منظر اقتصادی به آینده فناوری هستهای پرداخت. آمانو در پاسخ به سوالات دکتر شیبانی گفت: آژانس تخمین زده که بین سالهای ۲۰۳۰ تا ۲۰۵۰، استفاده از انرژی هستهای توسعه مییابد.
وی افزود: در حال حاضر ۴۵۰ نیروگاه هستهای در جهان فعال است و ۳۰ کشور توسعه یافته از آن برای تولید برق استفاده میکنند.
مدیرکل آژانس با بیان اینکه علاوه بر آمریکا و اروپا، استفاده چین و هند از انرژی هستهای بسیار وسیع است، گفت: توسعه انرژی هستهای در ایران هم لازم است. برخی از کشورها میپرسند وقتی ایران نفت دارد، چرا از انرژی هستهای استفاده میکند. اما این تصمیم شماست و همچون امارات که نفت فراوان دارد، میتوانید از این انرژی استفاده کنید.
وی با اشاره به سنگین بودن سرمایه گذاریها در زمینه ایجاد نیروگاههای هستهای گفت: نیروگاههای هستهای تا ۴۰ سال یا بیشتر قابل استفاده است، ما آمادگی داریم با ایران در حوزه ایمنی هستهای همکاری کنیم.
دکتر مصطفوی، رییس کمیسیون علمی – فرهنگی شورای راهبردی روابط خارجی هم در این نشست با ارایه گزارشی درباره سطح علمی ایران در حوزه استفاده از فناوری هستهای در مقایسه با کشورهای منطقه گفت: نخبگان و دانشگاهیان در ایران احساس خوبی نسبت به آژانس ندارند، زیرا نگاه آژانس به ایران بی طرفانه نبوده است.
وی با تاکید بر ضرورت اصلاح این نگاه گفت: باید اقداماتی انجام دهیم تا این نگاه گذشته به نگاه بی طرفانه و منطقی تبدیل شود.
مصطفوی به آمانو پیشنهاد داد برای رفع این بدبینی، آژانس وارد تعامل با مراکز علمی ایران شود.
آمانو هم با بیان این که از تصویر آژانس در ایران آگاه است، گفت: این تصویر باعث رنجش آژانس هم شده است. از پیشنهاد شما برای رفع این مشکل استقبال میکنیم.
همچنین بهروز کمالوندی، معاون سازمان انرژی اتمی هم در این ملاقات بر ضرورت اصلاح چهره آژانس تاکید کرد و گفت: برای این کار به دیپلماسی فعالی نیاز است.