نشانه اين تصميم در رئيس سازمان حج و زيارت عصر دوشنبه گذشته در يك نشست خبري آشكار شد، وقتي كه تأييد كرد اين سازمان تاكنون ۲فراخوان براي ثبت نام حج ۹۵ داده و تنها ۱۷ هزار نفر ثبتنام كردهاند. ميزان كاهش اين ثبت نامكنندگان زماني مشخص ميشود كه بدانيم سهميه امسال ايران ۶۴ هزار نفر است. اوحدي اعلام كرد پيشبيني سازمان حج و زيارت ثبتنام ۴۰ هزار نفر در نخستين فراخوان بوده، اما تنها ۱۰هزار نفر ثبتنام كردهاند. در فراخوان دوم هم حدود ۷ هزار نفر ثبت نام كردند. به اين ترتيب از مجموع ۶۴ هزار سهميه حج ايران تنها ۱۷ هزار نفر ثبت نام كردهاند و ۴۷ هزار سهميه از كل سهميهها خالي مانده است.خالي ماندن ۷۳ درصد سهميه حج امسال در شرايطي كه در سالهاي گذشته همه تلاش مردم قرار گرفتن در اين فهرست و تقاضاي آنها افزايش سهم ايران بود، حتما معني دار است.
حالا اگر چه رئيس سازمان حج و زيارت تأكيد كرده كه به برگزاري حج امسال اميدوار است و ميگويد اگر دولت عربستان اين هفته وضعيت صدور ويزا و خدمات كنسولي را مشخص كند، در جذب زائر مشكلي نخواهيم داشت اما بهنظر ميرسد افكار عمومي براي برگزار نشدن حج امسال هم آماده است و زائران تنها منتظر اعلام نظر صريح مراجع تقليد درخصوص مسائل شرعي مرتبط با اين موضوع هستند.اگر چه تاكنون تقريبا همه مراجع عظام تقليد تأكيد كردهاند حفظ جان، امنيت و عزت مسلمان پيش شرط اين سفر است اما هنوز درباره حج ۹۵اظهارنظر مستقيمي نداشتهاند.
درحاليكه تصميم نهايي در اين زمينه صرفاً از طريق بعثه مقام معظم رهبري، درنظر گرفتن مسائل شرعي و نظر مسئولان بلند پايه نظام اتخاذ خواهد شد اما ديدگاه تعداد قابل توجهي از نمايندگان مجلس و كارشناسان در اين زمينه انجام نشدن اين سفر با توجه به شرايط فعلي است.
پس از حادثه منا در شهريورماه سال گذشته كه منجر به كشته شدن ۴۶۱ زائر ايراني شد، برخي از نمايندگان مجلس خواستار لغو يكطرفه سفر حج تمتع سال ۹۵ از سوي ايران شدند. بهطوريكه سخنگوي كميسيون قضايي و حقوقي مجلس شوراي اسلامي در ديماه سال گذشته از لغو اعزام به حج تمتع بهدليل لغو روابط دپيلماتيك عربستان با ايران خبر داد.
حالا علاوه بر موضوع امنيت جاني و حفظ عزت ايرانيها، اين دغدغه در بين مشتاقان اين سفر وجود دارد كه درصورت برگزاري حج، با توجه به تأخير در تصميمگيري براي اعزام زائران، آيا همه مقدمات و امكانات به اندازه كافي يا حتي در حداقل لازم ميتواند فراهم شود.مشكل در صدور ويزا، انجام پروازهاي رفت و برگشت كه در شرايط عادي هم با تأخيرهاي چندين ساعته همراه بود، اسكان زائران، تغذيه حجاج، مسائل بهداشتي و… مواردي هستند كه باعث نگراني مردم شدهاند.
- ترديد در توانايي سعوديها
در كنار مواردي مانند تعيين تكليف قربانيان منا و رسيدگي به پرونده ۲نوجوان ايراني در فرودگاه جده، موضوع صدور ويزا همچنان مورد اختلاف ۲كشور است.
يك عضو فراكسيون سازمان حج و زيارت مجلس شوراي اسلامي صحبتهاي سعوديها مبني بر صدور رواديد زائران حج تمتع در كشور ثالث را غيرقابلقبول ميداند و ميگويد:«دولت نبايد زير بار چنين پيشنهادهايي برود و رواديد زائران حج تمتع بايد در ايران صادر شود. با اينكه حج تمتع فريضهاي واجب و الهي براي افراد مستطيع است اما نبايد حيثيت و شخصيت افراد زير سؤال برود.
بايد امنيت لازم براي زائران و طوافكنندگان در حج تمتع فراهم آيد و اين امنيت بهعهده مسئولان كشور ميزبان است. قطعاً بايد مراجع عاليقدر در اينباره و درخصوص حج تمتع نظر بدهند؛ با وجود تمامي اين اهانتها به ملت ايران آيا باز هم جايز است در چنين شرايطي مردم به حج بروند؟»
موسوي لارگاني با بيان اينكه فاجعه منا حادثه اول در عربستان نبود و حادثه آخر هم نخواهد بود، ميگويد:« بايد امنيت زائران مورد توجه جدي قرار گيرد چون سعوديها توان اين كار را ندارند. با توجه به وقايعي كه سال گذشته رخ داد عربستان ثابت كرده توانايي برقراري امنيت حجاج را ندارد.»
يكي ديگر از اعضاي فراكسيون حج مجلس نيز به همشهري ميگويد:«مواضع سياسي و عملكرد عربستان نشان داده عامل آمريكا در منطقه است و ما نبايد به حرف آنها اطمينان كنيم، آنها بايد نسبت به امنيت زائران ايراني در موسم تمتع به ما تضمين بدهند.»
ناصر عاشوري تأكيد ميكند: «ما نميخواهيم به قيمت فرستادن زائران به حج زير بار حرفهاي غيرمنطقي مسئولان سعودي برويم، عربستان مدعي است كه موضوع حج با روابط سياسي گره نخورده، درحاليكه در عمل چنين نيست و طرف سعودي سعي در تحميل خواستههاي خود به ايران دارد و ما نبايد زير بار خواستههاي آنها برويم. »
عاشوري ۲واقعه فرودگاه جده و فاجعه منا را گواه سخن خود ميداند و ميگويد:«اگر خوشبين باشيم كه اين حوادث تعمدي نبوده، يقينا نشان از بيتعهدي، بيكفايتي و ضعف مديريت مسئولان سعودي دارد.اينكه آنها از هيأت ايراني زمان خواستهاند تا پاسخ پيشنهادهاي ما را بدهند در واقع فرصتسوزي است و ميخواهند بگويند ما از ايرانيها دعوت كرديم ولي آنها نخواستند. رواديد ايرانيها نبايد در يك كشور غيرمسلمان صادر شود.»