زکات فطره و یا فطریه یکی از فروع دین اسلام است كه زمان كنار گذاشتن و يا پرداخت آن در غروب شب عيد فطر است، شبي كه فردايش عيد است و اول ماه شوال محسوب مي شود.
بر اساس اعلام دفتر مقام معظم رهبری حداقل میزان فطریه سال ۹۷ برای هر نفر حداقل ۸ هزار تومان بوده و همچنین کفاره غیر عمد روزی ۲ هزار و ۵۰۰ تومان و عمد برای هر روز ۱۵۰ هزار تومان است.
آیت الله مکارم شیرازی
بر اساس فتوای آیت الله مکارم شیرازی، زکات فطره امسال برای هر نفر بر مبنای قوت غالب گندم در تهران مبلغ هشت هزار تومان (۸,۰۰۰ تومان) و سایر شهرها مبلغ هفت هزار تومان (۷,۰۰۰ تومان) و بر اساس قوت غالب برنج، مبلغ بیست هزار تومان (۲۰,۰۰۰ تومان) اعلام شده است.
همچنین بر اساس نظر این مرجع تقلید کفاره روزه غیر عمد (عذر) برای هر روز مبلغ ۲ هزار و ۵۰۰ تومان است که باید به صورت نان تهیه و پرداخت شود، همچنین کفاره روزه عمد برای هر روز مبلغ یک‌صد و پنجاه هزار تومان است.
آیت الله وحید خراسانی
در اطلاعیه دفتر آیت الله العظمی حسین وحید خراسانی آمده است: در پی سؤالات مکرر از مبلغ فطریه برای هر نفر، به اطلاع می‌رساند: فطریه هر نفر یک صاع (تقریبا ۳ کیلوگرم) گندم یا جو یا خرما یا کشمش یا برنج و مانند اینها می‌باشد که باید به مستحق داده شود و بنابر احتیاط واجب، این مقدار، از غذای معمول محل فرد باشد، و اگر پول یکی از اینها را هم به همان میزان بدهد، کافی است. بنابراین به حساب گندم به مبلغ ۷۵۰۰ تومان در ایران برای هر نفر تعیین شده است.
در مسئله ۲۰۳۱ توضیح المسائل این مرجع تقلید در مورد مصرف زکات فطره چنین بیان شده است: مشهور فرموده‌اند: مصرف زکات فطره، مصرف زکات مال (مسئله ۱۹۴۲) است، ولی احتیاط واجب آن است که به فقرا داده شود، و باید این فقیر شیعه دوازده امامی باشد، مگر این که مؤمنی پیدا نشود، در این صورت به غیر ناصبی هم می‌شود داد.
آیت الله صافی گلپایگانی
در اطلاعیه دفتر آیت الله العظمی لطف الله صافی گلپایگانی آمده است: با آرزوی قبولی طاعات و عبادات روزه داران گرامی؛ نظر مرجع عالیقدر حضرت آیت‌الله العظمی صافی گلپایگانی پیرامون میزان زکات فطره و کفاره روزه بشرح ذیل است: مؤمنان مبلغ معادل یک صاع (۳ کیلوگرم) گندم یا برنج را به عنوان قوت غالب جهت زکات فطره بپردازند.
کفاره روزه غیر عمدی، برای هر روز، یک مد (حدود ۷۵۰ گرم) طعام مثل گندم است. کفاره عمدی، برای هر روز افطار عمدی، اطعام شصت مسکین؛ هر کدام یک مد (حدود ۷۵۰ گرم) طعام مثل گندم پرداخت شود.
آیت‌الله جوادی آملی
بنابر اعلام دفتر آیت الله جوادی آملی، مبلغ فطریه برای هر نفر بر مبنای قوت غالب گندم مبلغ هشت هزار تومان و بر مبنای قوت غالب برنج، قیمت سه کیلو برنج بر حسب نوع مصرف است.
همچنین مبلغ مربوط به کفاره غیر عمد روزی ۲۵۰۰ تومان، کفاره عمد روزی ۱۵۰ هزار تومان و حنث قسم ۲۵ هزار تومان تعیین شده است.
آیت الله نوری همدانی
بر اساس فتوای آیت الله نوری همدانی زکات فطره برای کسانی که قوت غالبشان گندم است برای هر نفر حداقل ۸ هزار تومان و برای کسانی که می‌خواهند قیمت برنج پرداخت نمایند طبق قیمت برنج مصرفی سه کیلوگرم محاسبه شود.
البته طبق نظر این مرجع تقلید قوت غالب ملاک نمی‌باشد و کسی بخواهد فقط قیمت گندم را بدهد کفایت می‌کند.
همچنین بر اساس نظر آیت الله نوری همدانی کفاره افطار روزه غیر عمدی برای هر نفر روزی ۲ هزار تومان و کفاره افطار روزه عمدی برای هر روز ۱۲۰ هزار تومان است.
آیت الله شبیری زنجانی
طبق اعلام دفتر آیت الله شبیری زنجانی این مرجع تقلید مبلغ ۸ هزار تومان را بابت فطریه هر نفر به حساب گندم در سال جاری تعیین کرده است.
کفاره افطار غیر عمدی برای هر روز به حساب گندم حدود ۹۰۰ گرم است که در صورت اطمینان می‌توان قیمت آن را به مسکین داد تا به وکالت از او برای خودش این مقدار طعام بخرد.
دفتر آیت الله شبیری زنجانی، مبلغ ۲ هزار تومان را برای کفاره افطار غیر عمدی و مبلغ ۱۲۰ هزار تومان را برای افطار عمدی تعیین کرده است.
طبق نظر این مرجع تقلید کسی که نماز عید فطر می‌خواند باید فطریه را پیش از نماز عید پرداخت کند و یا به این نیت کنار بگذارد ولی اگر نماز عید نمی‌خواند باید تا غروب روز عید فطر، زکات فطره را پرداخت کند یا کنار بگذارد.
درباره نظر این مرجع تقلید درباره فطریه میهمان هم آمده است: اگر مهمان بنا داشته باشد مدتی طولانی مهمان باشد (به طوری که بدون هیچ قیدی نان خور به شمار آید) فطره‌اش بر میزبان واجب است، ولی اگر تنها همان شب بیاید واجب نیست.
آیت الله علوی گرگانی
طبق اعلام دفتر آیت الله علوی گرگانی، مبلغ کفاره غیر عمد برای هر روز دو هزار تومان پول نان برای فقرا است. همچنین مبلغ فطریه برای هر نفر از گندم حداقل ۶ هزار تومان است و از برنج هم به ازای هر نفر سه کیلو از برنجی که غالباً مصرف می‌کنند داده شود و قیمت متوسط آن ۳۰ هزار تومان است.
آیت الله سبحانی
بر اساس اعلام دفتر آیت الله سبحانی میزان مبلغ فطریه در قم ۶۰۰۰ تومان (احتیاط ۷۰۰۰ تومان) در شهرستان ها قیمت سه کیلو گندم خوردنی متعارف.
