رسانه آمریکایی با اشاره به اکراه بانکهای اروپایی برای از سرگیری مبادله با ایران، امتناع خزانهداری آمریکا از صدور بیانیه کتبی در این باره را عامل ایجاد این مشکل دانسته است.
مقامهای بانکهای اروپایی بعد از دیدار روز پنجشنبه با جان کری، وزیر خارجه آمریکا گفتهاند اظهارات وی آنها را درباره از سرگیری مبادله با ایران متقاعد نکرده است.
آقای کری، روز پنجشنبه با مدیران ارشد هشت بانک بزرگ اروپایی در لندن، پایتخت انگلیس دیدار کرد. وی گفت: «بانکها، تا آنجا که احتیاطهای لازم را به کار میبندند و میدانند که دارند با چه کسی مبادله میکنند با معیارهای (قانونی) نامناسب و غیرمشخص روبرو نخواهند شد.»
شبکه خبری «سیانان» میگوید اظهارات آقای کری مشخصاً بانک «استاندارد چارترد» را متقاعد نکرده است. این بانک در بیانیهای به این شبکه خبری گفت که هیچ مشتری ایرانی نخواهد پذیرفت و تراکنشهای مالی مربوط به هیچ فردی در داخل این کشور را انجام نخواهد داد.»
«دویچهبانک» آلمان هم در بیانیهای مشابه اعلام کرد: «این بانک کماکان به محدود کردن عمومی مبادلات مربوط به ایران ادامه میدهد.»
خبرگزاری آسوشیتدپرس روز پنجشنبه در گزارشی نوشت: «دولتها، بانکها و سایر شرکتهای خارجی خواستار توضیح کتبی از وزارت خزانهداری آمریکا – یعنی اساساً ضمانتی مبنی بر عدم مواجه شدن با تحریمهای آمریکا – هستند. اما واشنگتن تمایلی به انجام این کار ندارد، زیر نمیخواهد اینطور به نظر برسد که در زمینه جریمههای قاطعانهاش درباره رفتارهای غیرهستهای، نرمش به خرج میدهد.»
با آنکه بعد از اجرایی شدن توافق هستهای بین ایران و گروه ۱+۵ شرکتهای اروپایی برای بازگشت به بازار جذاب ایران اعلام آمادگی کردهاند، اکراه بانکهای اروپایی از انجام تراکنشهای بانکی مربوط به قراردادهای این شرکتها به مانعی عمده برای سرمایهگذاری آنها در ایران تبدیل شده است.
جریمههای سنگینی که آمریکا در سالهای گذشته به بهانه نقض تحریمهای ایران علیه بانکهای بینالمللی وضع کرده، موجب شده که این بانکها از انجام هر گونه تراکنش مربوط به ایران هراس داشته باشند؛ این امر به نوبه خود موجب محدود شدن گزینههای مالی برای شرکتهای اروپایی خواستار تجارت با ایران میشود.
حضرت آیتالله خامنهای، رهبر معظم انقلاب، در بخشی از سخنرانی روز اول فروردین به همین موضوع اشاره کردند و آن را خدعهگریهای آمریکا در توافق هستهای و اشکالتراشیهای آنها برای عدم پایبندی به تعهداتشان در این توافق خواندند.