باز هم عربستان پیش‌دستی کرد. از وقتی روابط ایران و عربستان بر سر مرگ بسیاری از زائران ایرانی در مراسم حج به تیرگی گرایید و این اختلافات بر سر اعدام شیخ‌نمر بالا گرفت، روابط هواپیمایی این دو کشور به‌کل قطع شده بود؛
اما بااین‌حال بنا بر گزارش خبرگزاری دولتی SPA سعودی و روزنامه الریاض، سازمان هواپیمایی عربستان تصمیم گرفته است مجوزهایی را که به ماهان‌ایر ایران داده است به طور کامل معلق کرده و فرود در فرودگاه‌های این کشور یا استفاده از فضای هوایی آن را برای این شرکت هواپیمایی ممنوع کند. جالب‌تر آنکه رسانه‌های سعودی بر اساس ادعای این سازمان، علت را «تخلفات اداری از ضوابط و قوانین ناظر بر ایمنی پروازهای بین‌المللی از سوی شرکت هواپیمایی ماهان» اعلام کرده‌اند. بر اساس این گزارش، معلوم نیست ادعای تخلفات شرکت هواپیمایی ماهان، چه زمانی رخ داده است. این چندمین بار است که عربستان اقدام به تحریم ایران می‌کند.
به گزارش تیر اول به نقل از شرق ، وب‌سایت ماهان‌ایر هیچ پرواز برنامه‌ریزی‌شده به عربستان را نشان نمی‌دهد. پیش‌تر بنا بر حمله مخالفان اعدام شیخ‌نمر به سفارت و کنسولگری عربستان در تهران و مشهد، این کشور تمام روابط دیپلماتیک خود را با ایران لغو کرده بود. همچنین پس از این اتفاق در اقدامی همه کشورهای عربی را علیه ایران کرد و سعی کرد روابط اقتصادی ایران را دچار اختلال کند که البته با واکنش ایرانی‌ها در نخریدن محصولات عربستانی مواجه شد. گویا این کشور قصد کرده پس از لغو گسترده تحریم‌ها علیه ایران جا پای تحریم‌کنندگان بگذارد تا ایران نتواند جایگاهش را در منطقه محکم‌تر کند. به گزارش پرس‌تی‌وی، وزارت کشور عربستان در تاریخ ١٢ دی با انتشار بیانیه‌ای از اعدام ٤٧ نفر ازجمله شیخ‌نمر باقر النمر، روحانی برجسته شیعی، خبر داد. اعدام شیخ‌نمر، با واکنش‌های شدید مردم و سیاست‌مداران ایران و چندین کشور دیگر روبه‌رو شد. مردم ایران در اعتراض به اعدام این روحانی در مقابل سفارت عربستان سعودی در تهران و کنسولگری این کشور در مشهد تجمع اعتراضی برپا کردند، اما عده‌ای خودسر اقدام به پرتاب سنگ و کوکتل‌مولوتف به سمت این ساختمان‌‌ها کردند. با وجود محکومیت این حملات از سوی مقامات ایرانی، ریاض به بهانه این حوادث، روابط دیپلماتیک خود را با ایران قطع کرد و موج تازه‌ای از اقدامات سیاسی را در مجامع جهانی و عربی علیه جمهوری اسلامی به راه انداخت. گفتنی است عربستان سعودی پیش‌تر نیز همه پروازهای شرکت‌های هواپیمایی این کشور به ایران را لغو کرده بود.
هیاهویی برای هیچ
مقصود اسعدی‌سامانی، دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی، در گفت‌وگویی با بیان این مسئله که این اقدام عربستان هیاهویی برای هیچ است، گفت: درحال‌حاضر بین ایران و عربستان پروازی انجام نمی‌شود که عربستان بخواهد آن را قطع کند. علاوه بر آنکه مسیر عربستان مورد استفاده شرکت‌های هواپیمایی ایران برای سفر به دیگر کشورها نیست و اصولا ادعای سعودی‌ها مبنای عملیاتی درحال‌حاضر ندارد.
این مقام مسئول در پاسخ به این پرسش که از چه زمان ارتباط پروازی ایران و عربستان قطع شد، افزود: بعد از قطع روابط دیپلماتیک میان ایران و عربستان، نه شرکت‌های هواپیمایی ایران به عربستان پرواز دارند و نه شرکت‌های هواپیمایی سعودی مقصد خود را ایران تعریف می‌کنند.
اسعدی در پاسخ به این پرسش که آیا برای سفرهای حج، برنامه‌ریزی برای پرواز در آینده صورت نمی‌گیرد، ادامه داد: پروازهای حج وابسته به تصمیمات مقامات عالی‌رتبه کشور است و اگر تصمیم بگیرند مراسم حج امسال نیز انجام گیرد، برنامه‌ریزی می‌شود و پیش‌بینی‌های لازم صورت می‌گیرد، اما درحال‌حاضر هیچ پروازی بین ایران و عربستان انجام نمی‌شود. دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی با رد ادعای عربستانی‌ها به بهانه تخلفات اداری از ضوابط و قوانین ناظر بر ایمنی پروازهای بین‌المللی، همچنین گفت: چنین چیزی صحت ندارد و اگر درست بود باید در مقطع انجام پرواز این مسئله بیان می‌شد و وقتی مطرح نشده این سخنان فقط در حد یک بازی رسانه‌ای است که مشخص نیست با چه هدفی بیان شده است.
درخواستی برای پرواز به عربستان نداشته‌ایم
رضا جعفرزاده، مدیر روابط‌عمومی سازمان هواپیمایی کشوری، نیز در گفت‌وگویی با بیان اینکه از بعد از قطع پروازهای حج عمره دیگر به عربستان پروازی نداشته‌ایم، گفت: نه‌فقط هواپیمایی ماهان، بلکه هیچ‌یک از شرکت‌های هواپیمایی ایرانی به‌تازگی درخواستی برای دریافت مجوز از سازمان هواپیمایی کشوری عربستان برای استفاده از حریم هوایی یا پرواز به این کشور نداشته‌اند که بخواهد مورد پذیرش واقع یا رد شود.
وی ادامه داد: برای برقراری پروازها، سازمان هواپیمایی کشوری هیچ قرارداد نشستی نداشته و شرکت هواپیمایی ماهان هم هیچ درخواستی برای برقراری پرواز به عربستان یا عبور از فضای عربستان نداشته و به‌همین‌دلیل طرح این موضوع در نشریات عربستانی محل سؤال است.
جعفرزاده درباره تصمیم‌گیری برای پروازهای حج عمره نیز تصریح کرد: در زمان حج دو شرکت هواپیمایی هما و ماهان و در برخی قراردادهای قدیمی، یکی از شرکت‌های هواپیمایی سعودی انجام برخی پروازها برای حج را عهده‌دار بود. اما باید در نظر داشت یک‌سری از تصمیم‌گیری‌ها در سطح کلان و دیپلماسی است و ما باید در انعقاد قراردادهای حمل‌ونقلی خود آنها را اعمال کنیم که پرواز برای حج نیز در این مجموعه قرار می‌گیرد و باید درباره اختلافاتی که میان ایران و عربستان به وجود آمده در سطح کلان تصمیم‌گیری شود و ما مداخله‌ای نداشته‌ایم.
مدیر روابط عمومی سازمان هواپیمایی کشوری همچنین ادعای تخلف اداری را از سوی عربستان جوسازی دانست و صحت آن را رد کرد. او یادآور شد در گذشته هم چنین ادعایی مطرح نشده بود.
به آسمان عربستان نیاز نداریم
مدیرکل مراقبت پرواز شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی ایران هم در گفت‌وگویی با بیان اینکه پس از قطع روابط سیاسی با عربستان سعودی، شرکت‌های هواپیمایی ایران پروازهای برنامه‌ای به این کشور ندارند، تاکید کرد: هم‌اکنون هیچ یک از این شرکت‌ها به استفاده از آسمان عربستان نیاز ندارند.
ابراهیم مرادی افزود: با قطع روابط سیاسی، پروازهای برنامه‌ای شرکت هواپیمایی ایران‌ایر و ماهان از مشهد به دمام عربستان نیز قطع شده است و درحال‌حاضر شرکت‌های ایرانی به مقاصد شهرهای عربستان سعودی پرواز ندارند.
وی یادآور شد: با توجه به اینکه شرکت‌های ایرانی «پروازهای برنامه‌ای» برای سفر به کشورهای آفریقایی ندارند، بنابراین از آسمان عربستان سعودی نیز عبور نمی‌کنند و تصمیم شورای هواپیمایی عربستان سعودی مبنی بر ممنوعیت عبور پروازهای شرکت ماهان از آسمان این کشور، بر فعالیت شرکت‌های هواپیمایی ایرانی تأثیری ندارد.
